Znaczenie konsumpcji i oszczędności
Konsumpcja i oszczędności to dwie komplementarne działalności gospodarstw domowych, które mają zasadnicze znaczenie w teoriach makroekonomicznych. Konsumpcja odnosi się do wydatków gospodarstw domowych na dobra i usługi w danym okresie, podczas gdy oszczędności reprezentują część dochodu, która nie została wydana i jest przeznaczona na przyszłą konsumpcję lub inwestycje. W modelach makroekonomicznych, równowaga między konsumpcją a oszczędnościami wpływa na popyt agregatowy, co z kolei wpływa na wzrost gospodarczy i stabilność gospodarki.
Model konsumpcji Keynessa
Według klasycznego modelu konsumpcji Johna Maynarda Keynesa, krótkoterminowa konsumpcja jest bezpośrednio związana z dochodem bieżącym. Keynes zaproponował funkcję konsumpcji, która zakłada, że konsumpcja wzrasta wraz ze wzrostem dochodu, lecz nie w takim samym stopniu, co dochód. Zgodnie z tą teorią, marginalna skłonność do konsumpcji (MPC) jest mniejsza niż jedność, co oznacza, że tylko część dodatkowego dochodu jest przeznaczana na konsumpcję, a reszta jest oszczędzana.
Hipoteza dochodu permanentnego
Milton Friedman, tworząc hipotezę dochodu permanentnego, zasugerował, że konsumenci podejmują decyzje o wydatkach na podstawie długoterminowych oczekiwań co do dochodu, a nie na podstawie bieżących dochodów. Dlatego w tym modelu, tymczasowe zmiany w dochodach mają mniejszy wpływ na konsumpcję, ponieważ gospodarstwa domowe oczekują, że w przyszłości powrócą do swojego „normalnego” poziomu dochodów.
Model cyklu życia
Inny ważny model, model cyklu życia, zakłada, że gospodarstwa domowe planują swoją konsumpcję i oszczędności przez całe życie, starając się wygładzić konsumpcję. To oznacza, że w młodości oraz na starość, gdy dochody zazwyczaj są niższe, osoby te oszczędzają mniej lub korzystają z oszczędności, aby utrzymać pożądany poziom konsumpcji.
Wpływ stóp procentowych
Stopy procentowe, które są narzędziem polityki pieniężnej, mają istotny wpływ na decyzje o konsumpcji i oszczędnościach. Wyższe stopy procentowe mogą zachęcać do oszczędzania poprzez wyższą nagrodę za odłożenie konsumpcji na przyszłość, podczas gdy niższe stopy procentowe mogą stymulować większą konsumpcję poprzez niższe koszty pożyczek.
Źródła:
- „A Theory of the Consumption Function” autorstwa Miltona Friedmana, publikacja z 1957 roku.
- „Life Cycle Hypothesis of Saving: Aggregate Implications and Tests” autorstwa Franco Modiglianiego i Richarda Brumberga, rok publikacji 1954.
- „The Permanent Income Hypothesis and Consumption Durability: Analysis Based on Japanese Panel Data” autorstwa Fumio Hayashiego, rok publikacji 1985.